زاویه دید در داستان

[TELMATELMA is verified member.]

انواع زاویه دید در داستان

زاویه دید اول شخص:
زاویه دید اول شخص (First Person) زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که داستان از زبان شخصیت اصلی داستان شما روایت می‌شود. ضمیر مورد استفاده در این زاویه‌ دید، اول شخص "من" و بعضاً "ما" هست. مخاطب شما تنها و فقط داستان را از دریچه لنز یا چشم شخصیت اصلی شما تجربه می‌کند. به همین‌خاطر راوی داستان و نویسنده تقریبا یک نفر هستند.

یک مثال از راوی اول شخص

"اسلحه روی میز قرار داشت و مرا وسوسه می‌کرد تا آن‌را بردارم. سنگینی و سردی بدنه‌ی فلزی‌اش را به خوبی در دستانم حس می‌کردم. طوری آن‌را در دستانم می‌فشردم که گویی بخشی از اعضای وجودم بود. همانطور که اسلحه را به سمت او نشانه می‌رفتم، انگشت لرزانم ماشه را بغل کرد. صدای شلیک فراتر از حد انتظارم بود."

امیرحسین قاضی

 

[TELMATELMA is verified member.]

انواع زاویه دید در داستان

زاویه دید دوم شخص:

در زاویه دید دوم شخص (Second Person) از ضمیر "تو" استفاده می‌کند و بیشتر به خود خواننده‌ی اثر اشاره دارد. ما در رمان‌نویسی با این زاویه دید سر و کار نداریم ولی کافی‌ست بدانید که این زاویه دید بیشتر در ژانر کتاب‌های غیرداستانی نظیر کتاب‌های انگیزشی، موفقیت، علمی و یا کسب‌ودرآمد کاربرد دارد. تنها زمانی‌که قصد نوشتن کتاب غیرداستانی مثل دسته کتاب‌هایی که نام بردیم، از دوم شخص می‌توانید استفاده کنید.

یک مثال از راوی دوم شخص

"بی‌اراده غذا می‌خوری، بی‌آنکه نخست حالت افسون‌شده‌‌ی خود را دریابی، اما کمی بعد دلیلی برای خواب‌آزره، برای آن کابوس، به ذهنت می‌رسد و سرانجام حرکات خوابگردوار خود را با حرکات آئورا و خانم پیر همسان می‌کنی."

 

[TELMATELMA is verified member.]

انواع زاویه دید در داستان

زاویه دید سوم شخص:

زاویه دید سوم شخص (Third Person) همان نوشتن از دید دانای کل یا خالق داستان است که به همه‌ی اتفاقات داستان و درونیات شخصیت‌های رمان، آگاهی و تسلط دارد. این زاویه دید از ضمیر سوم شخص "او" استفاده می‌کند که می‌تواند داستان را از دید چند شخصیت مختلف هم روایت کند.

یک مثال از راوی سوم شخص

"اسلحه روی میز قرار داشت و او را وسوسه می‌کرد تا آن‌را بردارد. سنگینی و سردی اسلحه را به خوبی در دستانش حس می‌کرد."
زاویه دید سوم شخص به دو دسته تقسیم می‌شود:

سوم شخص محدود (Third Person Limited): در این زاویه دید، نویسنده به‌عنوان خالق داستان، از بالا یکی از شخصیت‌ها را کنترل می‌کند و زندگی و درونیات و رفتارهای آن شخصیت را به تصویر می‌کشد. داستان از دید شخصیت سوم و حوادثی که برایش پیش می‌آید نقل می‌شود و مخاطب هرچیزی که "او" مشاهده و حس کند را هم می‌تواند تجربه کند. در این نوع زاویه دید، تنها می‌توان از لنز "او" داستان را مشاهده کرد و دسترسی به احساسات و افکار سایر شخصیت‌ها از دید "او" میسر نیست.

سوم شخص نامحدود (Third Person Omniscient) یا همان دانای کل: این زاویه دید به شما حس قدرت یک خالق را می‌دهد. شما می‌توانید آزادانه به درون هر شخصیت و افکار و احساساتش نفوذ کنید و درباره‌اش بنویسید. همچنین این اختیار را دارید تا به هرجایی که دلتان می‌خواهد سرک بکشید و توصیفش کنید.