نگاهی به پدیده های نجومی مورد انتظار در سال ۱۴۰۴
به گفته مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، آسمان بهاری ۱۴۰۴ با رویدادهای نجومی متنوعی آذین خواهد شد. نخستین رویداد رصدی سال جدید یک خورشید گرفتگی جزئی خواهد بود که متاسفانه ساکنین ایران از تماشای آن محروم خواهند بود. این پدیده که در اثر عبور ماه از مقابل خورشید رخ می‌دهد، در گستره وسیعی از نیمکره شمالی قابل مشاهده خواهد بود.
به طور دقیق‌تر، ساکنین قاره اروپا، مناطق شمالی قاره آسیا، نواحی غربی و شمالی قاره آفریقا، بخش‌های اعظم قاره آمریکای شمالی، ناحیه کوچکی از شمال آمریکای جنوبی، و همچنین مناطق قطب شمال و اقیانوس اطلس این فرصت را خواهند داشت تا شاهد این خورشیدگرفتگی جزئی باشند. روز دوشنبه اول اردیبهشت ماه سال جاری، سیاره «تیر» (عطارد)، کوچک‌ترین سیاره منظومه شمسی و نزدیک‌ترین سیاره به خورشید به بیشترین فاصله زاویه‌ای خود از خورشید در آسمان شامگاهی خواهد رسید. این پدیده با عنوان «حداکثر کشیدگی غربی» شناخته می‌شود.
مهندس عتیقی تاکید کرد که در شامگاه این روز، علاقه‌مندان می‌توانند پس از غروب خورشید، با چشم غیرمسلح (در صورت وجود آسمانی صاف و عاری از آلودگی نوری) یا با استفاده از دوربین‌های دوچشمی، در افق غربی به دنبال سیاره تیر بگردند. جدایی زاویه‌ای تیر از خورشید در این شامگاه حدود ۲۷.۴ درجه خواهد بود.
یکی دیگر از جذاب‌ترین پدیده های نجومی سال 1404 در بامداد چهارشنبه مورخ سوم اردیبهشت رخ خواهد داد و آسمان شب با بارش شهابی زیبای «شلیاقی» یا «چنگی» نورباران خواهد شد. این بارش شهابی که از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین بارش‌های شهابی سالیانه است، هر ساله در این بازه زمانی به اوج خود می‌رسد. منشاء ذرات این بارش، دنباله‌دار مشهور تاچر (C/۱۸۶۱G۱) است.
با این حال، نور هلال رو به زوال ماه در آسمان صبحگاهی شرایط رصدی این بارش را کمی دشوار خواهد کرد و ممکن است از تعداد شهاب‌های قابل مشاهده بکاهد. انتظار می‌رود در صورت مساعد بودن شرایط رصدی، حداکثر نرخ ساعتی سرسویی (ZHR) این بارش در حدود ۱۸ شهاب در ساعت باشد.
مهندس عتیقی با اشاره به اهمیت ترویج علم نجوم و افزایش آگاهی عمومی در این زمینه، اعلام کرد که شنبه ۵ ماه می ۲۰۲۵ برابر با ۱۳ اردیبهشت، روز جهانی ستاره‌شناسی در سال ۱۴۰۴ خواهد بود و از روز دوشنبه ۸ تا یکشنبه ۱۴ اردیبهشت (۲۸ آوریل تا ۴ می ۲۰۲۵) هفته جهانی ستاره‌شناسی در سال ۱۴۰۴ است.
انجمن نجوم آماتوری ایران، به عنوان یکی از پیشگامان برگزاری این مناسبت‌های جهانی در ایران از سال ۱۳۸۰ خورشیدی تا کنون، برنامه‌های علمی و ترویجی متنوعی را در سراسر کشور برگزار خواهد کرد. این برنامه‌ها شامل برگزاری رصدهای عمومی، کارگاه‌های آموزشی، سخنرانی‌های علمی، نمایشگاه‌های عکس‌های نجومی و سایر فعالیت‌های جذاب و آموزنده خواهد بود که در فضاهای عمومی و حتی برای گروه‌های خاص اجتماعی برگزار می‌شوند.
