اتمسفر رقیق ماه چگونه شکل گرفت؟

[MacTavishMacTavish is verified member.]

دانشمندان با بررسی و تحلیل نمونه‌های گردآوری شده از خاک ماه به این نتیجه رسیدند که “اتمسفر رقیق ماه” بر اثر برخورد سنگ‌های کوچک و بزرگ در طول میلیاردها سال شکل گرفته است.

در حالی که ماه فاقد هوای قابل تنفس است؛ اما یک اتمسفر رقیق دارد. ستاره‌شناسان از دهه ۱۹۸۰ تا کنون شاهد حرکت و جنبش لایه نازکی اتم‌ها بر فراز سطح ماه بوده‌اند. این اتمسفر ظریف که به‌طور تکنیکی به آن «اگزوسفر» گفته می‌شود، احتمالا محصول و نتیجه نوعی آب و هوای فضایی است. اما تعیین دقیق این فرایندها دشوار بوده است.

اکنون دانشمندان موسسه فناوری ماساچوست ام.آی.تی و دانشگاه شیکاگو می‌گویند فرایندی که به اتمسفر ماه شکل داده و امروزه نیز آن را پایدار نگه داشته را شناسایی کرده‌اند. این محققان در یک مطالعه منتشر شده در نشریه پیشرفت‌های علمی گزارش داده‌اند اتمسفر قمری (کره ماه) عمدتا محصول یک «برخورد تبخیری» است.

این محققان در مطالعۀ خود نمونه‌های خاک‌های جمع‌آوری شده از سطح ماه را تحلیل کردند. این نمونه‌ها توسط فضانوردان در جریان ماموریت‌های «آپولو» به زمین آورده شده‌اند. تحلیل آنها نشان می‌دهد در طول تاریخ ۴.۵ میلیارد ساله کره ماه، سطح آن ابتدا توسط شهاب سنگ‌های بزرگ و سپس توسط «سنگ‌های آسمانی ریز» به طور مداوم بمباران شده است.

این برخوردهای مداوم موجب به هوا بلند کردن خاک ماه شده، اتم‌های خاصی را تبخیر کرده و ذرات را وارد هوا کرده است. برخی اتم‌ها وارد فضا می‌شوند در حالی که برخی دیگر بالای کره ماه معلق باقی می‌مانند و یک اتمسفر رقیق تشکیل می‌دهند که با ادامه برخوردها هم مداوم تجدید می‌شود.

محققان می‌گویند این تبخیر تصادمی فرایند اصلی است که از طریق آن اتمسفر نازک ماه در طول میلیاردها سال ایجاد و حفظ شده است. کشف چنین تاثیر ظریفی قابل ملاحظه است و این کشف از شناخت تاریخ ماه فراتر می‌رود؛ زیرا چنین فرایندهایی می‌توانند در سایر قمرها و سیارک‌ها روی دهند و اهمیت داشته باشند. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Science Advances منتشر شده است.